Ik schrijf eerder zo makkelijk dat in 1965 de naam Sing Khie Hwee is veranderd in Eka Praya, maar dat is meer mijn conclusie. Want als alle Chinese uitingen verboden waren, hoe kan er dan op het verzamelgraf een groot bord staan waarop Sing Khie Hwee staat? Dat zou dan toch ook niet mogen?

Uit ander verhalen hoor ik ook dat er nogal gerommeld is met de graven van Chinezen. Vaak was de grond van de begraafplaats geen bezit (of niet erkend als bezit, dat weet ik niet) en werden de graven geruimd op het moment dat er een weg, huizen of wat ook moest komen. Mulan Setija-Han vertelt eenzelfde verhaal:

“De familie graven lopen overal hetzelfde risico. Bij de familie van mijn man in Semarang is het zelfs 2 keer gebeurd. In 1970 moest er een weg komen, dus moesten alle graven verplaatst worden. Mijn schoonvader leefde toen nog en die vond het idee dat er gecremeerd moest worden niet conform de belofte die hij aan zijn voorouders had gedaan. Enige oplossing was stuk grond kopen en alles weer begraven. Je kent de chinese graven, en de massieve houten kisten. En alles is toen weer net als vanouds gemetseld. Toen ik 2 jaar geleden met mijn  2 zoons en 2 kleinkinderen  weer in Semarang was, kwam er weer een verzoek van de gemeente of ze de graven wilden opruimen, nu voor woningbouw. De jongere generatie heeft toen  besloten om pragmatischer te zijn en is alles opgegraven en gecremeerd.”

De graven van mijn voorouders zijn twee keer verplaatst en uiteindelijk zijn de resten gecremeerd en overgebracht naar Eka Praya naar het gezamenlijke graf. Ik begrijp dat mijn ooms en tantes daar nu ook liggen. De mannen bij de mannen en de vrouwen bij de vrouwen. Drie dagen na de crematie is hun as daar naar toe overgebracht 

Op 5 april worden de voorouders herdacht.

“Every 5 April as a Chinese tradition we had to clean the graves  and throw flowers  and pray for them, may their  souls  life happy with their  Creator.”

Mijn familie gaat -sinds de graven zijn geruimd – naar de algemene asplaats op de begraafplaats van Eka Praya om te bidden en bloemblaadjes te strooien (klik HIER om er meer over te lezen).

Vroeger ging de familie op 5 april naar de graven van de voorouders die in Kalijaten lagen (waar nu een kampong is). Mijn neef vertelt daarover:

“Before we did that by Kalijaten graves, it  was very difficult to go there . We had to walk because of the rainy season at that moment. Our shoes were full of mud, but after that my mother cooked bakmie and white soup, what a wonder moment memory.”

“a wonder moment memory” vind ik zo ontroerend.