Tag archieven: kinderen van..

Was dit de tentoonstelling?

Ik heb tot nog toe niet kunnen traceren op welke tentoonstelling pa Hong onderstaande foto van foto’s heeft gemaakt van Chung Hwa Hui besturen. Onder andere besturen waar hij deel van uitmaakte.

CHH bestuur 1932-1933: Koo Liong Bing president, pa Hong secretaris

Nu vond ik in mijn eigen aantekeningen, weliswaar over een Chinees bankje dat ik na wilde maken, een tentoonstelling genoemd: China’s verre verleden. Op Google vond ik deze informatie over die tentoonstelling:

China’s verleden
Om kwade geesten af te schrikken en geluk af te dwingen voor de tentoonstelling China’s verre verleden in de Nieuwe Kerk in Amsterdam wordt maandag 19 december een traditionele Chinese ceremonie op de Dam gehouden. Tijdens dit vijftien minuten durend spektakel zullen draken, leeuwen, vuurwerk en een hoop lawaai de officiële opening van de tentoonstelling van honderd archeologische vondsten uit de Zuidchinese provincie Hunan inluiden. De tentoonstelling heeft volgens de organisatie een uniek karakter. Dit is de eerste keer dat Chinese voorwerpen buiten het in naam nog steeds communistische land worden tentoongesteld zonder bemoeienis van het staatsbureau voor tentoonstellingen in Peking. De maker van de expositie, dr. J. Fontijn, ontmoette in Hunan de directeur van het provinciaal museum, die een oude vriend bleek waar Fontijn nog iets van tegoed had. Normaal is de Chinese regering zo gesteld op vertegenwoordiging van alle regio’s op een tentoonstelling dat een expositie over één provincie uitgesloten is. T/m 18 april 1995, ma-zo 10-18u, Nieuwe Kerk, Dam, Amsterdam.

Ik herkende ook de folder van de tentoonstelling. Misschien heb ik die zelfs nog wel ergens.

tentnwekerk03

Ik ben daar dus ook echt geweest. Ook meen ik mij te herinneren dat de tentoonstelling die ik met pa Hong bezocht in de Nieuwe Kerk in Amsterdam was. 1994-1995 zou kunnen, al is het aan de late kant qua mobiliteit pa Hong. Hij is toen namelijk zelf met de trein naar Leiden gekomen. Dus ik weet het niet. Aan de andere kant weet ik ook niet hoe ik van die tentoonstelling gehoord zou moeten hebben. Het waren meestal artikelen van pa Hong die mij op zoiets attendeerden.

Informatie navragen bij de Nieuwe Kerk leverde nix op, noch bij het IISG (internationaal instituut Sociale Geschiedenis waar het archief van Chung Hwa Hui ligt.

Wie kan hier meer over vertellen? Die foto’s van CHH lijken beetje ver van de inhoud van de tentoonstelling af te liggen.

Indische ambulance naar China

Op de pagina over Go In Tjhan staat een verwijzing naar het artikel dat zoon Han met medewerking van Keng Que en Maya Liem schreef hierover. Lees het hier nog eens na. Het is een indrukwekkend verhaal. Pa Hong heeft geen enkele betrokkenheid bij deze missie gehad. We vermelden het hier toch omdat het een tijdsbeeld schetst, waarin de Leidse studenten, zoals pa Hong keuzes maken die van grote invloed zijn op hun verdere levensloop.

Hier volgen nog twee reacties van ‘kinderen van’
Hie Nio Bouter Thouw over haar vader Thouw Teng Giok, die als anesthesie verpleegkundige mee ging:
“Schrijnend dat mijn vader zo veel last heeft gehad van PTSS en daar geen behandeling voor heeft kunnen krijgen.
Dat via Han, Soei Keng Que en Maya Hian Ting Liem nu een soort van rehabilitatie voor de missie van de Indische Ambulance krijgt door vermelding in 2 Chinese geschiedenis boeken komt, vind ik welkome info.”

 

Thouw-Teng-Giok
Thouw Teng Giok
Thouw-Teng-Giok-met-vrouw
Thouw Teng Giok met zijn vrouw en haar zussen

Keng Que over zijn vader Que Keng Lead, die als arts mee ging:
“De deelnemers aan de Indische Ambulance namen een zeker risico om het Nederlands onderdaanschap te verliezen, gelukkig is het wat dat betreft goed afgelopen. Mijn vader heeft gelukkig weinig last gehad van PTSS. In de Tweede Wereldoorlog werden Nederlandse artsen geïnterneerd en kreeg hij de kans zijn praktijk op te zetten. Hij heeft later geweigerd om zijn praktijk te commercialiseren en bleef in Jatinegara praktiseren, waardoor hij kansen op grotere welvaart miste. Een afweging tussen idealisme en voldoening in het werk versus gezinsverplichtingen.”

Foto’s van Que Keng Lead zijn er meer dan genoeg op de site!

vivelevinken

Even een heel ander bericht, nu over ma Ans. Op de vraag hoe was jouw oma van moeder’s kant, kwam ik op het woord ‘frievelevinken’ terecht. De uitleg daarvan is: Oma sjansde graag, ging ze helemaal kirren, draaien en schalks kijken. Bij wie zagen we dat toch tot aan haar einde: juist ja: tante Paula, de zus die in leeftijd volgde op ma Ans.
Raar woord, waar zou het vandaan komen? Ik heb het fonetisch geschreven, misschien spel je het ook nog wel anders.

Joesje reageert:
“Ik dacht altijd dat het vivelevinken was, maar kan dat woord misschien opzoeken in het Mestreechse dictionair.”

Lanny zegt:
“Volgens mij/ons is het vivelevinken!”

9 sept 2015 schrijft Joesje:
“Vievelevinken of vivelevinken betekent volgens Rinie (Ramaekers, de steun en toeverlaat van pa Hong), feesten.
Ze weet alleen niet hoe je het precies schrijft en ik heb het opgezocht in het Mestreechs diksjenaer, maar daar komt het woord niet in voor.”

Ok, twee tegen een. Ik dacht nog dat frievelevinken naar frivool verwees. Maar uit welke taal/dialect komt dit?

Het verlossende woord komt van onze nicht Carla Krüger. Haar moeder (tante Lien) was een jonger zusje van ma Ans.
kijk bij: leve de lol. mijn moeder gebruikte het ook….”
En hier kun je het woordenboek vinden waarin zij het vond. Toch Maastrichts dus.

Hier nog de reactie van Lokje:
“Nu wil ik ook nog een duit in het zakje doen. Ik heb het woordenboek Diksjenaer van’t Mestreechs” geraadpleegd. Daarin staat het volgende:
vive la vink = lustig, vrolijk, zonder zorg.
Ik heb het onze moeder ook in die context horen gebruiken. Als zij de uitdrukking  “vivelevinke” – zoals ik het ook fonetisch onthouden heb – gebruikte, bedoelde ze altijd dat iemand zorgeloos en genietend iets ging ondernemen, een beetje hetzelfde als je van een een bon vivant verwacht als die iets onderneemt.”

Grappig dat iedereen toch een eigen herinnering maakt. Voor mij (Anki) was het verbonden met sjansen, terwijl het dus een veel algemenere betekenis heeft

Familie Que en oma Judith Maassen

Judith Maassen is ook op zoek naar haar roots en heeft op de site van pa Hong verbanden met haar verleden gevonden. Ik denk dat wij goed nieuws voor haar hebben dankzij Keng Que en Han Go.

Hier de foto die Judith stuurde en daaronder de identificatie door Keng Que.
1935 Utrecht,Fam. Hok Heng Kho op bezoek bij hun familie

Han Go reageert:
“Helemaal links boven zit Polly Khohonggiem. Naast hem mogelijk Que Keng Lead. Klopt dit Keng? Of is het Keng Hong?”

“Mijn vader Keng Lead en oom See Sien (tweede van rechts met bril) staan er zeker op, oom Keng Hong de derde Que kon ik niet identificeren. Hij heeft in Amsterdam gestudeerd en niet in Leiden zoals de andere twee Que broers waardoor hij minder op foto’s van de website voorkomt. Hij was de jongste van de studerende broers, misschien weet Fanny wanneer hij gestudeerd heeft. Verder kan ik niemand identificeren.

De grootvader Kho Hok Heng  geb 5 Feb 1903 van Judith Maassen moet een broer of waarschijnlijker een neef zijn van King Khohonggiem(geb. 11-12-1883) en mijn oma Kho Hien Nio (geb 1888)
In de vijftiger jaren kwam Diao Eng Khoen bij ons in Jatinegara thuis, hij kwam toen alleen, ik geloof  dat hij een zus had die Ate heette.
Staat hij op de CHH lijst?”

Han Go antwoordt hierop:
“Vlgs de gegevens van CHH zijn er 3 Diao’s lid geweest, weet dus niet welke op de foto staan.”

Keng Que vervolgt:
“Wellicht dat Karel Khohonggiem (zoon  van Arthur Khohonggiem) t.z.t. met zijn collectie ons verder kan helpen. Hij staat als kleuter op een foto tgv  huwelijk pa Hong 1945, zijn Oostenrijkse moeder heet  Rasner niet Bosner. Ik heb de lijst Khohonggiems gehaald uit de overlijdenskaart van oom Polly (Leopold Carl Khohonggiem)
Vanochtend sprak ik met mijn neef F A Que (Frits) zoon van Que Lean Khoen (oudste broer Que), binnenhuisarchitect te Amsterdam
Hij kent de dochters van Kho Hok Heng die bij de marine heeft gewerkt, een er van moet de moeder van Judith zijn (Nessie of ….)”

Nawoord:
Nog even voor wie het vergeten is:
tekst in het paars zijn letterlijk overgenomen teksten, bronvermelding staat er altijd bij. Tekst in paars en cursief is letterlijk aangehaalde tekst uit mails. Het email adres van Frits Que stuur ik rechtstreeks naar jou emailadres, Judith. Succes met je zoektocht. Hopelijk hebben we je een eindje op weg geholpen.

Hard werken!

HanTjoelan3sept'15
Tjoe Lan Lim-Ko en Han Go bij Tjoe Lan thuis

Op 3 september zijn Tjoe Lan en Han op mijn verzoek komen ondersteunen bij het uitzoeken van de foto’s van pa Hong: wie staan op de foto’s, bij welke gelegenheid, in welk jaar. Drie ‘kinderen van’ studiegenoten van pa Hong aan het werk. Dit uitzoekwerk is nodig voorafgaande aan de mogelijke schenking van de universiteitsbibliotheek Leiden (ubl). De foto albums van tante Ietje (tante van Han), de vader van Han en de foto albums van de moeder van Tjoe Lan bleken onmisbaar. De schenking kan pas plaatsvinden als de ubl heeft aangegeven hoe zij de foto’s aangeleverd willen hebben. Daar is het wachten op.

Zoals jullie kunnen zien, werd er hard gewerkt! Onderbroken met lekkere hapjes van Tjoe Lan. We zijn alweer een stuk verder. De komende dagen zal dat te zien zijn op de site.

Dank Tjoe Lan en Han voor jullie identificatiewerk en mooie verhalen.

 

Herinneringen Keng Que (zoon Que Keng Lead)

Que Keng Lead is ook mee geweest met de Indische ambulance missie naar China onder leiding van Go In Tjhan,  de vader van Han Go. Het artikel kun je hier vinden (er is iets mis met die pagina, wordt aan gewerkt!).

Ik vroeg Keng Que naar zijn herinneringen hierover:
“De deelnemers Indische Ambulance namen een zeker risico om het Nederlands onderdaanschap te verliezen, gelukkig is het wat dat betreft goed afgelopen. Mijn vader heeft gelukkig weinig last gehad van PTSS. In de tweede wereldoorlog werden Nederlandse artsen geïnterneerd en kreeg hij de kans zijn praktijk op te zetten. Hij heeft later geweigerd om zijn praktijk te commercialiseren en bleef in Jatinegara praktiseren, waardoor hij kansen op grotere welvaart miste. Een afweging tussen idealisme en voldoening in het werk versus gezinsverplichtingen.”

Hij voegt daar later aan toe:
“Het is interessant om het idealisme, de roeping van de vorige generatie te vergelijken met de huidige. Ik was onder  de indruk van het idealisme van je broer Bing. Het toont een praktisch idealisme aan, dat je toch iets voor de mensen kan doen zonder jezelf en je gezin helemaal weg te cijferen.”

Ik vertelde dit laatste aan Bing. Hij was erg blij met de waardering van Keng. Idealisme is in de praktijk ook nu iets weerbarstiger dan je van tevoren kunt bedenken.

zoon van Que Keng Lead

Met toestemming van Keng Que plaats ik hier zijn reactie op mijn verzoek iets meer te vertellen als kind van een studiegenoot van pa Hong. Het is reuze interessant om te lezen dat de levens van onze vaders na hun gemeenschappelijk gedeelde studietijd zo’n totaal andere richting zijn opgegaan.

“Ik beschik helaas niet over uitgebreide documentatie over mijn ouders, zoals wel het geval is bij personen als Han Go, Tjoe Lan, Siu Ling en Karel Kho. Het beste zou zijn als deze data gedeponeerd werden bij het CIHC zodat ze wetenschappelijk bestudeerd en vast gelegd kunnen worden en er een historisch beeld ontstaat van het interbellum studentenleven van Indonesische Chinezen in Nederland. Ik zag een heleboel foto’s uit die periode, die in de juiste context geplaatst zouden moeten worden: hoe, wie, wat, waar, wanneer, etc. Han Go is er al mee begonnen. Hij en Tjoe Lan beschikken over een lijst van personen (nazaten) die behulpzaam zouden kunnen zijn bij de identificatie.   Op deze wijze zou de leefwereld van je pa gereconstrueerd kunnen worden.

Ik kan dus weinig bijdragen aan de reconstructie van het leven van je pa. Ik vind de fraaie website wel een heel goed initiatief en ben wel geïnteresseerd in de personen op de foto’s die ik nog heb gekend dan wel waarover mijn ouders hebben verteld. 

Hieronder enkele gegevens over mijn pa en familie. 

Mijn vader, Ad Quemena (Ambon,1909 – Jakarta, 1992) heeft de middelbare school Koning Willem III in Batavia doorlopen en is in 1937 als arts in Leiden afgestudeerd. Hij woonde toen in Galgenwater, was lid roeivereniging Nereus en kwam vaak bij studentenrestaurant Bernsen aan de Breestraat. Hij heeft enige tijd in Parijs gewoond en daar een cursus gevolgd, Hij was bevriend met latere professoren M H van der Valk (oom Marius. sinoloog) en Lemaire (rechtsgeleerde).

Na zijn terugkeer is hij met de China/Indische Ambulance o.l.v. dr. Go In Tjhan meegegaan(1937-38)  zie recente artikelen van Maya Liem en Han Go. Hij is daarna (1940)  getrouwd met mijn moeder Lim An Nio (An Limanda, Jakarta 1916- Jakarta 2001). Naast huisarts te Jatinegara heeft hij zich als oogarts gespecialiseerd bij prof Mulock Houwer en gewerkt bij RSPAD Gatot Subroto (v.h CMZ) te Kwitang. Bij zijn bezoeken aan Nederland zijn mijn ouders altijd in de Randstad gebleven.

Kinderen Que Keng Lead:
Que Soei Keng (Jakarta, 1942)  – Zoetermeer
Soeilan Friedel, Que Siok Soei Lan (Jakarta, 1947) – New York
Dewiyanti I Widjaja (Que Siok Soei Hing, Jakarta 1954) – Jakarta / Davis (Californië)
Ray Quemena DPM (Que Soei Hong, Jakarta 1955) Los Angeles

Iets over mijzelf.

Ik heb de Lagere School bij zusters Ursulinen en de hbs-b bij Canisius College(Jezuïeten) CMS en CAS/JRS te Jakarta doorlopen.

Daarna volgden studies chemische technologie te Bandung ITB en TU Delft. Ik heb voor Shell gewerkt (Amsterdam, Den Haag en Houston) als procesingenieur (fabrieksontwerp).  Na mijn  pensionering ben ik betrokken geweest bij de redactie van het kwartaalblad Hua Yi Xie Shang Hui van de gelijknamige vereniging.” 

Fanny, dochter van Que Keng Hong

Dat is geweldig! Fanny reageert:
“In april had ik via Keng (broer van Que Keng Lead) jullie website gekregen en was natuurlijk van plan om te reageren, maar zoals je begrijpt kwam er niks van. Vandaar dat ik nu meteen reageer.

 Ten eerste vind ik het heel leuk dat jullie deze website hebben en ik heb er een hele tijd in zitten kijken toen ik het kreeg. Ik ben namelijk ook zeer geïnteresseerd in het verleden van mijn vader, die helaas heel jong is gestorven. Pas op latere leeftijd besef je dat er nog heel veel dingen zijn die je graag had willen vragen over het verleden van je vader, maar dat kan  niet meer  en de rest van de familie is er ook niet meer.

 De foto´s van Han zijn van onze gezamenlijke vakantie in het voormalige Joego-Slavië. Mijn broer, Djien-Gie, is drie jaar ouder dan ik. Hij is van 1944 en ik ben van 1947.

 Ik kan me jullie gezin nog heel goed herinneren. Het was onze eerste stop als we op vakantie naar het buitenland gingen. Jullie hadden een leuk gezin. Ik dacht eigenlijk dat er vijf meisjes waren en een jongen. Ik begrijp uit de foto´s van de website dat jij het jongste meisje bent. Ik zou het leuk vinden om te weten waar jullie allemaal wonen en hoe jullie leven verlopen is.

 Mijn vader heeft niet in Leiden gestudeerd, maar in Amsterdam. Tijdens de tweede wereldoorlog heeft hij zijn studie moeten onderbreken, omdat hij niet voor de Duitsers wilde tekenen. Na de oorlog is hij afgestudeerd. Hoe hij jullie vader kende is mij onbekend. Ik heb nog veel foto´s uit de studententijd van mijn vader, maar herken er maar weinig mensen van.

 Ik ben bang dat ik weinig weet om jullie te helpen bij jullie website.

 Groet je zusters en je broer van mij en zeg dat ik me jullie gezin nog goed kan herinneren, al is het lang geleden en waren we toen nog klein.

Hartelijke groet,

 Fanny”

Que Keng Lead

Wij berichtten eerder over hem, studiegenoot en mede bestuurslid Chung Hwa Hui van pa Hong. Dat wij bij zijn jongere broer Que Keng Hong en zijn vrouw in Zoutkamp overnachtten op weg naar Terschelling. Nu heeft Tjoe Lan Lim-Ko via een zoon van Que Keng Lead, te weten Que Soei Keng de mailadressen van de kinderen van Que Keng Hong gekregen. Ik heb ze natuurlijk meteen gemaild, kijken of we nog meer gemeenschappelijke herinneringen hebben. Ben benieuwd!