Tag archieven: naturalisatie

Leidse zaken

Khohongghiem, later Arthur Kho

Een reactie plaatsen

Deze naam is al eerder (met foto) op de website verschenen. Arthur Khohongghiem is uit de Leidse tijd van pa Hong. Hij was ook met zijn Oostenrijkse vrouw Francien Bosner op de receptie bij de verloving/huwelijk van pa Hong en ma Ans. Lees de berichten nog maar eens na.

Toevallig kwam ik op de pagina https://tankianhong.nl/ok-nog-een-keer-khohonggiem/ terecht toen ik op zoek was naar vrienden en generatiegenoten van mijn ouders. Mijn vader, Dr. J.H.B. Kleikamp, was apotheker in Hoorn van 1946 tot ca. 1990. Een van zijn eerste vrienden in Hoorn was Arthur Kho, die oogarts was (in de Eikstraat). We gingen dermate vriendelijk met de familie Kho om, dat de kinderen over en weer oom en tante zeiden. Dus voor mij waren Arthur Kho en zijn vrouw Oom Arthur en Tante Francien. Tante Francien kwam uit Oostenrijk en sprak Nederlands met een nauwkeurige dictie. Voor hun zoon Karel waren mijn ouders Oom Sjang en Tante Gré. Karel Kho is later ook apotheker in Hoorn geworden. Ik heb in de nalatenschap van mijn vader een aantal foto’s uit eind jaren 1940 gevonden waarop de familie Kho staat. Indien jullie interesse hebben, stuur ik die foto’s met alle genoegen op. Vriendelijke groet uit Leiden.

Natuurlijk willen wij deze foto’s die Bernard Kleikamp zo vriendelijk aanbiedt, graag plaatsen.

1. zomer 1949 vlnr Karel Kho, Arthur Kho, mijn moeder Gré Kleikamp-Zwaan, Francien Kho-Bosner, mijn tante Lucie Kleikamp, op het strand van Egmond aan Zee, foto Dr. Jean Kleikamp
2. zomer 1949 vlnr Lucie Kleikamp, Francien Kho-Bosner, Karel Kho, Arthur Kho, Gré Kleikamp-Zwaan.

De auto links voor is van mijn vader, een olie-slurpende Morris, dus de auto centraal op de foto zal van Arthur Kho zijn, foto Dr. Jean Kleikamp

3. zomer 1949, vlnr Arthur Kho, Francien Kho-Bosner, Lucie Kleikamp (achter parasol stok), Karel Kho, Gré Kleikamp-Zwaan.

Waarschijnlijk op een terrasje in Egmond aan Zee, foto gemaakt door Dr. Jean Kleikamp

4. zomer 1949

4. De familie Kho voor hun woonhuis en praktijk aan het Breed nr.9 in Hoorn. Ze verhuisden begin jaren 1950 naar de Eikstraat. vlnr Arthur Kho, Karel Kho, Francien Kho-Bosner. Wij woonden vrijwel om de hoek, op Kleine Noord 5. Ik zie aan het naambord dat op dit moment Arthur Kho blijkbaar nog de achternaam Khohonggiem gebruikte. Dan moet hij na 1950 zijn achternaam veranderd hebben naar Kho.

5. Egmond aan Zee 1951 vlnr Gré Kleikamp-Zwaan, Arthur Kho, Francien Kho-Bosner, Karel Kho. Foto Dr. Jean Kleikamp
6. Egmond aan zee 1951 vlnr Karel Kho, Arthur Kho, Gré Kleikamp-Zwaan, Francien Kho-Bosner, Foto Dr. Jean Kleikamp
7. Egmond aan Zee 1951 vlnr Jean Kleikamp, Arthur Kho, Francien Kho-Bosner. Ik vermoed dat de foto is gemaakt door Gré Kleikamp-Zwaan
8. vlnr Mgr. Smulders (van het St. Werenfridus Lyceum, waar mijn vader in het curatorium zat), Francien Kho-Bosner, Gré Kleikamp-Zwaan, Arthur Kho, Lucie Kleikamp. Foto Dr. Jean Kleikamp

Bericht Tjoe Lan Lim-Ko:
‘Nav deze foto’s, kunnen de 2 foto’s  die ik je stuurde waarop Arthur en zijn gezin zouden staan, niet, gezien de leeftijd  van Karel in 1950. De foto’s van mij  moeten dus  van Polly Khohongghiem en gezin zijn.’ 

Uncategorized

Eerste adressen pa Hong in Nederland

Een reactie plaatsen

In september 1927 kwam pa Hong in Nederland aan om in Leiden te studeren. Je verwacht dat hij dan ook in Leiden gaat wonen. Uit het Haags Gemeente Archief blijkt echter dat hij eerst in Den Haag heeft gewoond.

kaart 1 gemeente archief
kaart 2 gemeente archief

De adressen zijn niet al te best te lezen, maar waarschijnlijk:
3/11/27: Heemskerkstraat 17
2/2/28: Ant Heinsiusstraat 14 (ik denk dat dat er staat, niet echt heel duidelijk, maar ik vind geen andere straat die erop lijkt. De H van Heinsius is dezelfde als die van Heemskerk).
Op 4 oktober 1928 is pa Hong verhuisd naar Leiden, naar de Nieuwe Rijn 46. Hij had bij zijn inschrijving de Nederlandse nationaliteit. Over zijn nationaliteit is nog onduidelijkheid. Lokje herinnert zich een feestje toen pa Hong de Nederlandse nationaliteit kreeg. Dat klopt dus niet met deze gegevens. Nog eens goed nakijken of de bovenstaande kaart wel klopt. Te meer daar de vorige woonplaats van pa Hong op kaart 2 Sedandjang is en op kaart 1 als geboorteplaats Sepandjang. Het moet natuurlijk Sepandjang zijn.

Daarna dus in Leiden. Tot en met 1929 ontbreken de gemeentelijke gegevens uit Leiden door de grote brand in het Stadhuis.

achtergrond informatie, Chinese achtergrond, Maastrichtse tijden

Onafhankelijkheid Indonesië in fasen

Een reactie plaatsen

Wij denken nu te begrijpen hoe het zat met  de nationaliteit van pa Hong, vrouw en kinderen.
De onafhankelijkheid van Indonesië werd dan wel op 27 december 1949 door Nederland erkend: ‘Indonesië werd een onafhankelijk land binnen het Nederlandse koninkrijk, maar dit stelde in de praktijk niets voor’.
We veronderstellen dat het ‘nix voorstellen’ te maken had met de Nederlandse opstelling, wat doorklinkt in de IND-gegevens van pa Hong: ‘behorende tot groep C – Nederlands onderdanen behorende tot de inheemse bevolking van Indonesië.
Hoezo onafhankelijk land Indonesië? Volgens dezelfde IND-gegevens van Pa Hong ‘verwerpt [hij] de Indonesische nationaliteit’.

Onafhankelijk land, Indonesische nationaliteit, Nederlands onderdaan. Alles tegelijkertijd.

Wat een verwarrende tijden moeten het zijn geweest..
Als we nog een beloofde reactie van de IND hebben ontvangen  en hopelijk een antwoord op onze laatste vragen aan professor De Groot, zullen we de tekst definitief maken

Hieronder volgen nog enkele bronnen waaruit we hebben geput.

Onafhankelijkheid Indonesië

Tijdens de jaren van Japanse bezetting zocht Soekarno toenadering met de Japanse overheerser. Hij was hoopvol dat de Japanners hem én het Indonesische volk welgezind waren. Deze samenwerking zou inderdaad de basis leggen voor Indonesische onafhankelijkheid. De Nederlandse overheersers waren voorlopig verdreven en Indonesisch nationalisme kon zonder hinder groeien.

De Japanse bezetting oorlog eindigde met de Japanse overgave op 15 augustus 1945. Twee dagen later, op 17 augustus, riep Soekarno de Indonesische onafhankelijkheid uit. Na het vertrek van de Japanners ontstond er een periode van chaos en onzekerheid over de toekomst van Indonesië. Geweld tussen verschillende bevolkingsgroepen hield Indonesië in zijn greep.

Nederland erkende de onafhankelijkheid van 17 augustus niet. Na de oorlog heerste in Nederland nog altijd de hoop om Nederlands-Indië in eer te herstellen. Nederland zag de onafhankelijkheid van 17 augustus als een Japans instrument. Soekarno was vanwege de samenwerking met Japan voor de Nederlandse regering een verrader, vergelijkbaar met een Nederlandse NSB’er.

Binnen Nederland zorgde de Indonesische onafhankelijkheid ook voor meningsverschillen. De vraag bestond of de onafhankelijkheidsbeweging wel onderdrukt moest worden. Een koloniale oorlog was duur, zeker voor een land in tijden van wederopbouw. Ondanks protesten werd de Indische kwestie té belangrijk gevonden om te negeren.

De oorlog duurde vier jaren en was bloederig. Indonesische strijdkrachten waren bewapend tijdens de Japanse jaren en waren niet bereid de onafhankelijkheid af te staan. Meerdere Nederlandse militaire acties volgden. Onder de noemer ‘politionele acties’ vonden er bloedbaden en misdaden plaats. Aan beide zijden kwamen duizenden om het leven.

In 1949 was de oorlog voorbij. Het waren de Verenigde Staten die de doorslag gaven. De nieuwe wereldmacht wenste geen koloniaal conflict in Oost-Azië. De Amerikanen vreesden een communistische opstand in Indonesië en zagen het conflict liever zo snel mogelijk beëindigd worden. Onder Amerikaanse druk erkende Nederland de onafhankelijkheid op 27 december 1949. Indonesië werd een onafhankelijk land binnen het Nederlandse koninkrijk, maar dit stelde in de praktijk niets voor. De volledige, formele, onafhankelijkheid van Republiek Indonesië vond plaats in 1956. Bron: IsGeschiedenis 

Uitroepen van de eenheidsstaat
Koningin Juliana ondertekende de overdracht van de soevereiniteit aan de Verenigde Staten van Indonesië. De eerste president werd Soekarno. Er komt een einde aan 350 jaar Nederlandse bestuurlijke en militaire aanwezigheid in de Indische archipel. Alleen Nieuw-Guinea blijft Nederlands bezit. De staatsvorm werd zodanig opgezet dat er veel macht kwam te liggen bij zestien deelstaten. Dit had Nederland afgedwongen om suprematie van Java over de buitengewesten te voorkomen. President Soekarno was hiermee met tegenzin akkoord gegaan. Op 17 augustus 1950 riep hij de eenheidsstaat Republiek Indonesië uit waarmee een einde kwam aan de federale structuur (de Verenigde Staten van Indonesië). In 1956 maakt de Indonesische regering ook een eind aan de unie met Nederland. Zij blijft zich inspannen voor de inlijving van Nieuw-Guinea bij Indonesië. Bronnen: Defensie en wikipedia

.

 

Na 1956 is daarom sprake van naturalisatie als men de Nederlandse nationaliteit wilde verkrijgen.

 

Chinese achtergrond, Maastrichtse tijden

Nederlands onderdaan, Indonesiër, Nederlander

Een reactie plaatsen

Na het antwoord van professor René De Groot, hebben wij hem nog enige toelichtende vragen gesteld.
Hieronder volgen zijn antwoorden per onderwerp.

  1. De IND spreekt over inheemse bevolking en niet over uitheemse bevolking. Hoe kan dat?
    Antwoord De Groot:
    Dit is m.i. ronduit fout. Als Uw vader tot de inheemse bevolking van Indonesië had behoord, had hij de Indonesische nationaliteit helemaal niet kunnen verwerpen. Bovendien geeft U zelf aan dat hij van Chinese origine was en dat impliceert dat hij volgens de toescheidingsovereenkomst uitheemse onderdaan was.
  2. In de IND-brief staat dat pa Hong  de Indonesische nationaliteit verwerpt. De brief suggereert dat mijn vader (en dus moeder) de Indonesische nationaliteit hadden gekregen, anders kun je die niet verwerpen lijkt me.
    Antwoord De Groot:
    Dat klopt. Hij werd toegescheiden aan Indonesië, maar kon de Nederlandse nationaliteit terug verwerven.
  3. Hoezo was pa Hong Nederlands onderdaan. Indonesië was toch al onafhankelijk in 1951.
    Antwoord De Groot:
    Hij was Nederlands onderdaan tot 27 december 1949 en werd toen Indonesiër. Door de verklaring van 2 augustus 1951 werd hij Nederlander en met hem zijn echtgenote en kinderen.
  4. De brief van de IND heeft het over een verwerping op 2 augustus 1951. De wet die u noemt is uit december 1951. Wat gebeurde er in de tussentijd?
    Antwoord De Groot:
    In de tussentijd was hij Indonesiër.
achtergrond informatie, Chinese achtergrond

Van Nederlands onderdaan tot Nederlander

Een reactie plaatsen
Professor René de Groot antwoordde ons het volgende:
‘Uw vader is in Nederlands Indië als Nederlands-onderdaan-niet-Nederlander geboren. Anders dan U schrijft, behoorde hij als ethnische Chinees niet tot de inheemse bevolking maar was hij een uitheemse Nederlands onderdaan. Ook Uw moeder kreeg deze positie door huwelijk. Als uitheems onderdaan kon hij opteren voor he t Nederlanderschap (Art.  5 Toescheidingsovereenkomst Nederland-Indonesie (TOI)). Het Nederlands onderdaanschap was ook een Nederlandse nationaliteit, zij het met minder rechten dan het Nederlanderschap. Dat verklaart het woord herkrijgen in de  verklaring en in art. 5 TOI.
Bij wet van 21 december 1951 werd bepaald, dat iedereen die krachtens de TOI aan Nederland werd toegescheiden het Nederlanderschap verwierf en wel met terugwerkende kracht vanaf 27 december 1949. Dat geldt ook voor Uw vader, nadat hij de Indonesische nationaliteit had verworpen. Uw moeder volgde de nationaliteitsrechtelijke positie van Uw vader (zij heeft vermoedelijk zelf geen verklaring hoeven tekenen) (art. 10 TOI). De minderjarige kinderen volgden eveneens de positie van hun vader.’ 
Dat had ik ook al elders gelezen, dat Chinezen tot de uitheemse bevolking behoorden. Maar de IND stelt heel duidelijk dat pa Hong in hun archieven staat als: tot groep C – Nederlandse onderdanen behorende tot de inheemse bevolking van Indonesië.
De verklaring waarover wordt gesproken in de brief van de IND is gedateerd: 2 augustus 1951. Prof. De Groot spreekt over de wet van 21 december 1951. Helemaal helder is het ons nog niet.
Maastrichtse tijden

Nederlandse onderdanen

Een reactie plaatsen

Lokje, Joesje, Lanny en Anki zijn geboren uit een vader die toentertijd behoorde tot groep C: Nederlands onderdaan van de inheemse bevolking van Indonesië. Ma Ans was dat ook geworden door haar huwelijk, maar dat was toentertijd niet van belang voor de kinderen.

Dat betekende voor de kinderen dat ook zij Nederlandse onderdanen waren en geen Nederlanders. In Maastricht hebben ze dat ook gecontroleerd op de Persoonslijst (PL) van Gien An. Pas door de optie: verwerping Indonesische nationaliteit in augustus 1952 is iedereen Nederlander geworden.

Logischer was het geweest als de kinderen in 1949 de Indonesische nationaliteit zouden hebben gekregen…Hoe kun je nou Nederlands onderdaan zijn van een onafhankelijk Indonesië?

De tag: naturalisatie past helemaal niet bij het verhaal van pa Hong. Hij is nooit genaturaliseerd maar door optie Nederlander geworden. Naturalisatie (Koninklijk Besluit) en optie (getekend i.o.v. de Burgemeester door griffier arrondissementsrechtbank)  zijn twee mogelijkheden om Nederlander te worden

Ik ga dit alles navragen bij prof. De Groot, universiteit Maastricht.

Maastrichtse tijden

Herkrijgen Nederlandse nationaliteit

Een reactie plaatsen

Nu we weten dat ma Ans haar Nederlandse nationaliteit kwijtraakte door haar huwelijk met pa Hong, begrijpen we Lok’s herinnering ook beter aan de vreugde die ma Ans haar toonde ‘ik weet nog dat we in de serre stonden van Wilhelminasingel 107’ aldus Lokje. Ma Ans was toen heel blij omdat ze haar Nederlandse nationaliteit terug kreeg (de exacte bewoordingen weten we niet meer, het zijn de herinneringen van een vijfjarige). Dat was dus in september 1951 toen pa Hong zijn en daarmee de Indonesische nationaliteit van zijn vrouw had verworpen en daarmee kregen beiden de Nederlandse nationaliteit.
Ma Ans was die automatisch kwijtgeraakt toen ze met iemand met een andere nationaliteit trouwde. Wij denken dat ze die pas kwijtraakte in 1949 bij de Onafhankelijkheid van Indonesië en niet in 1945 bij haar trouwen. Maar dat moeten we nog uitzoeken.

Dit bericht even als tussendoortje.

Er blijven nog vragen open. Wordt aan gewerkt 🙂

Maastrichtse tijden, Uncategorized

Persoonsbewijs

Een reactie plaatsen

‘Het persoonsbewijs (PB) was een identiteitskaart die op aandringen van de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog werd ingevoerd door de Nederlandse secretarissen-generaal. In april 1941 werden alle Nederlanders van vijftien jaar en ouder verplicht tot het bezit van een persoonsbewijs.’ (Wikipedia)

Er bestond al een Paspoortwet uit 1813. Het paspoort was echter niet verplicht, het persoonsbewijs werd dat wel. Het lijkt logisch dat pa Hong voor zijn trouwen geen paspoort had. Was niet nodig.

Het is dus logisch dat pa Hong op 24 september 1941 een persoonsbewijs kreeg. Ma Ans moet er ook een hebben gehad.

We weten nu dat het persoonsbewijs van pa Hong PB00008 was. Eigenlijk zou er ook nog M13 op moeten staan: de code voor Maastricht.

gemeente archief Maastricht

Als eerste staat er GV: dat staat voor ‘s-Gravenhage. Daar is hij dus voor het eerst geregistreerd. De PL is een persoonslijst. Tot 1994 was er sprake van een persoonskaart waar meer op stond, zoals religie en beroep. Interessant wat er over pa Hong staat geregistreerd. Vanaf 1 oktober 1994 werden de gegevens van de Persoonskaart opgenomen in de Gemeentelijke Basisadministratie en is sprake van een persoonslijst. Er wordt nu uitgezocht of we een kopie van de persoonskaart van pa Hong kunnen krijgen. Dat blijkt geen meerwaarde op te leveren. De gegevens van zijn persoonskaart, overgenomen op zijn Persoonslijst hebben we in 2011 al opgevraagd. Meer is er niet te vinden.

Het staat een beetje vreemd tussen al zijn woonadressen, maar blijkbaar is dat alles wat over pa Hong daar geregistreerd is.
Het persoonsbewijs zelf hebben we niet meer. Er is een website over persoonsbewijzen, maar ik begrijp dat zij juist vragen om scans van persoonsbewijzen, dat ze zelf geen registratie daarvan hebben. Beetje vreemd is dat wel, omdat de Duitsers juist zo blij waren met deze nauwkeurige registratie. Nog eens achteraan gaan.

Chinese achtergrond, Maastrichtse tijden

Naturalisatie helemaal niet definitief!

Een reactie plaatsen

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) van het Ministerie van Veiligheid en Justitie bericht ons het volgende:

brief IND mei 2017:

Er staat dus dat pa Hong de Indonesische nationaliteit verwerpt en dat hij ‘mitsdien de Nederlandse nationaliteit herkrijgt‘. Herkrijgt wil toch zeggen dat je iets krijgt wat je al eerder had. Dus dat zou betekenen dat hij daarvoor wel de Nederlandse nationaliteit had?

Misschien is het wel zo dat zij bij de onafhankelijkheid van Indonesië automatisch de Indonesische nationaliteit kregen. Ook ma Ans omdat ze getrouwd was met iemand ‘behorende tot groep C – Nederlandse onderdanen behorende tot de inheemse bevolking van Indonesië‘.

Blijft een aantal vragen open. Die ga ik nog stellen aan het gemeenteloket leven en registratie Maastricht:

  1. Bestaat er nog een kopie van het persoonsbewijs dat pa Hong op 24 september 1941 kreeg?
  2. Wat had hij dan daarvoor?
  3. Had hij een Nederlands paspoort,  of ook Chinees?
  4. Kon hij zomaar trouwen in Nederland (1945)?
  5. Onze ouders kregen de Indonesische nationaliteit op 27 december 1949. Welke nationaliteit hadden ze daarvoor?
  6. Had ma Ans tot 1949 haar Nederlandse nationaliteit of verloor ze hem bij haar trouwen in 1945?
  7. Waren zij spijtoptanten (er bestaat een stichting spijtoptanten Indonesië) en hebben ze daarom de Indonesische nationaliteit verworpen in 1951? Wat moesten ze daarvoor doen?
  8. En hoe kan pa Hong nou in 1951 behoren tot groep C Nederlands onderdaan van de inheemse bevolking van Indonesië. In 1951 was Indonesië onafhankelijk, hoe kan dan sprake zijn van Nederlandse onderdanen?
  9. Nergens valt het woord naturalisatie. Is dat hier niet aan de orde?

Zou het nog mogelijk zijn afschriften te krijgen van officiële stukken? Bv van de verwerpingsverklaring (verklaring ondertekend door de Griffier van de arrondissements-rechtbank te Maastricht) van pa Hong en ma Ans en van zijn/hun persoonsbewijs?

Het verhaal over de naturalisatie is dus toch nog niet definitief!