Categorie archieven: Tweede Wereldoorlog

LANDSTEINER PENNING

Naar aanleiding van de vragen van Rolph Bronkhorst van SWITOT ttoch nog eens gekeken naar deze penning. Rode Kruis? Aha daar kennen we een deskundige voor: Erik Müller. Hij heeft on in het verleden al veel informatie kunnen verstrekken. En ook nu liet zijn antwoord niet lang op zich wachten!

Dit is de Landsteinerpenning van het Nederlandse Rode Kruis. Die werd ingesteld in 1931 en sinds 1944 verleend voor 5 bloedgiften. De penning is in 1971 afgeschaft. 

Uw vader komt voor in het register van deze onderscheiding als nummer 3517 (Tan-Kian-Hong, arts, Rayon Maastricht, 1 maart 1946).

Uw moeder kan ik in het register niet terugvinden. Helaas is het register maar tot 1949 bijgehouden / bewaard gebleven, dus toekenningen van na die datum kan ik niet terugzoeken.

Met vriendelijke groet,
Best regards / مع اطيب التحيات / un saludo cordial

Erik Müller
Archivaris (Regio Amsterdam-Amstelland)
Hoofd Bevolkingszorg (Regio Noord-Holland / District Noord-Holland Noord)
Lid van de Ledenraad van het Nederlandse Rode Kruis (Zetel Noord-Holland Noord)

Dank Erik Müller voor deze informatie die weer een heel klein tipje van de sluiervan het verleden van onze ouders oplicht.

Site TracesOfWar

Tracesofwar is een site die gratis informatie en actualiteiten biedt over de mondiale oorlogsgeschiedenis, in het bijzonder WOII.

Rolph Bronkhorst (vrijwilliger Traces of War / STIWOT – personen en onderscheidingen) nam in mei 2025 via de site contact op vanwege de herinneringspenningen van het Rode Kruis en van Medisch Contact die hij op de site had gezien. Hij schreef:
‘Goedenavond wat een interessante informatie. Zou u misschien meer info over hun aan me kunnen verstrekken voor de website TracesOfWar. Misschien kunnen we meer informatie over hun beiden op onze website plaatsen en hun onderscheidingen mbt WOII dit ter informatie van de Nederlandse oorlogshistorie en hun onderscheidingen’.

Dit was een mooi moment om de losse berichten hierover tot een verhaal te smeden. In eerste instantie een verhaal voor TracesOfWar. Dat bleek toch niet de bedoeling. Het verhaal werd gezien als ‘opgestelde info’ :’ die wordt gebruikt om twee pagina’s te maken (een voor vader en een voor moeder met hun eigen informatie en hyperlinks. Zodat ze aan elkaar gekoppeld worden’.

Het verhaal over pa Hong en ma Ans in de oorlogsjaren heb ik iets aangepast en op de site gezet als de subpagina pa Hong en ma Ans 1940-1945 van de pagina Maastricht 1940-1950.

Sepanjang WO II

1947
Nederlanders zaten aan de ene kant van de kali en Indonesische nationalisten van Soekarno aan de andere kant. Het voorouderlijke huis had een warung aan de kant van de passar. Daar kwamen in de ochtend of de avond Nederlanders over de kali etenswaren halen en andersom in de avond of ochtend de nationalisten. Ondertussen zaten in het huis Chinese vluchtelingen verborgen onder de sojabonen. In deze tijd zou ook een voetzoeker op het zijgebouw aan de binnenplaats zijn beland. Van welke zijde die binnenkwam is niet bekend.
Eng Tjong 2014

Herdenkingspenning Medisch Contact

Penning uitgegeven door de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering van de Geneeskunde* en verleend aan artsen die actief waren geweest in het het Artsenverzet gedurende de Tweede Wereldoorlog [1946].

Medisch Contact was de illegale organisatie van Nederlandse artsen, opgericht in augustus 1941. De artsen verzetten zich tegen de gelijkschakeling van de Maatschappij ter Bevordering der Geneeskunst* en het verplichte lidmaatschap van de Artsenkamer. 

De oprichting van het MC gebeurde uit protest tegen de ingeslagen weg van de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst. Het bestuur van de maatschappij, bestaande uit mannen op leeftijd, sommeerde haar leden te luisteren naar de Duitsers en hun ideeën. Een officiële mededeling van de Maatschappij in het Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde van 14 juni 1941 deed de bom barsten. Hierin werd de medewerking van alle artsen gevraagd aan de opbouw van de gezondheidszorg op nationaal-socialistische leest, de Artsenkamer. De Nederlandse artsen kwamen hiertegen in opstand en zeiden uiteindelijk en masse hun lidmaatschap van de maatschappij op.

Medisch Contact fungeerde als het informatienetwerk voor het artsenverzet tegen de maatregelen van de Duitsers, waaronder het ontslag van de joodse artsen en de joodse patiënten. Een adhesiebetuiging met twee- tot drieduizend handtekeningen maakten grote indruk op de Duitse overheden die dat als een teken van onrust zagen. Het maakte ze bang.

Het artsenverzet groeide door het vertrouwen in elkaar en in de verzetsorganisatie. Het was geen verzetswerk met overvallen en aanslagen maar met activiteiten die direct te maken met de uitoefening van hun beroep.

Leden van MC konden in 1946 een herdenkingspenning kopen voor 8 gulden. 

Vz: Hakenkruis omstrengeld door de esculaapslang; omschrift: ‘Alleen een vrij man kan een goed geneesheer zijn’.

Kz: Esculaap waarboven de gravering; ‘Tan Kian Hong’; Omschrift: ‘Medisch Contact’, en de jaartallen 1941-1945. Brons, 60 mm. (Geslagen bij ’s Rijksmunt).

Wij (kinderen pa Hong) weten alleen dat hij in ieder geval enkele ‘jongens’ van de Arbeidseinsatz heeft gered.

Een mooi verhaal dat pa Hong ooit vertelde was dat hij werd gebeld door de portier van het ziekenhuis die meldde dat er twee Duitsers naast hem stonden die naar dr. Tan vroegen. Daarop is pa Hong op de fiets ontsnapt naar Heerlen. 

Naar aanleiding van een reactie van een vrijwilliger van de website TRACES OF WAR ben ik verder gaan zoeken. Eerst dacht ik dat het om de Rode Kruis activiteiten van het ‘medical feeding team’ ging waar pa Hong en ma Ans voor het eerst samenwerkten, maar het ging dus om de herdenkingspenning. Een deel van het bovenstaande verhaald ben ik zo op het spoor gekomen. Niet een bron maar verschillende, vandaar geen exacte bronvermelding.

* Nog om uit te zoeken. Medisch Contact werd opgericht ‘als protest tegen de ingeslagen weg van de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst’. De penning wordt uitgegeven in 1946 door de Nederlandse Maatschappij tot bevordering van de Geneeskunde. Hoe kan dat? Er zijn kleine verschillen in de schrijfwijze, maar het is toch vreemd dat zij die penning uitgeven voor leden van de illegale organisatie van het artsenverzet. MC is immers opgericht als protest tegen de Nederlandsche Maatschappij. Wie weet hier meer over?